رابطه نماز و افسردگی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند

زمینه و هدف: افسردگی یکی از اختلالات شایع خلقی در بیشتر جوامع بشری می باشد و شیوع آن در بین دانشجویان تا 61% گزارش شده است. امروزه روشن شده که تأمین نیازهای روانی و عاطفی در گرو معنویت و دین نهفته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین افسردگی و نماز در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند انجام شد.   روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در سال 1387 بر روی400 دانشجوی مشغول به تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی بیرجندکه به روش تصادفی سهمیه ای انتخاب شدند با پرسشنامه سه قسمتی اطلاعات فردی، رفتارهای مذهبی مرتبط با به پاداری نماز وآزمون افسردگی بک صورت گرفت. پس از نمره گذاری، امتیازات کسب شده در هر قسمت مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تعییین سطح افسردگی نمره 0-15 بدون علامت، 16-30 افسردگی خفیف، 31-46 افسردگی متوسط و 47-63 مبتلا به افسردگی شدید در نظر گرفته شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss و آزمون های آماری توصیفی، کای دو و ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنی داری 05/0 p< تجزیه و تحلیل شدند.   یافته ها: 87% دانشجویان به نماز اهمیت می دادند؛ 73% با تأکید والدین نمازگزار شده بودند و 85% محیط را برای به پاداری نماز و فرایض و مستحبات دینی مؤثر دانستند. 91% اعضای خانواده و والدین نمازگزار داشتند. 48% نماز را اول وقت به جا می آوردند و 53% خواندن نماز به جماعت را ترجیح می دادند. 84% دانشجویان به انجام واجبات دینی مقید بودند و 47% مستحبات قبل و بعد از نماز را انجام می دادند. 79% از سنّ تکلیف، نماز خواندن را شروع کرده بودند. 83% معتقد بودند پس از نماز خواندن به آرامش روحی و روانی دست پیدا می کنند و 62 نفر پس از نماز راز و نیاز و درد دل با خداوند را انجام می دادند. تنها 31% از دانشجویان به مزایای بهداشتی و اسرار وضو اعتقاد داشتند و 89% آموزش و یادگیری اسرار و مزایای نماز و وضو را لازم می دانستند که 55% دانشجویان از نظر آزمون افسردگی بک بدون علامت افسردگی بودند. 21% در سطح افسردگی خفیف، 16% افسردگی متوسط و 8% در سطح افسردگی شدید بودند. بین میانگین نمره افسردگی دانشجویان و میانگین نمرات سؤالات به پاداری نماز و اعتقادات مذهبی آن در دانشجویان مورد بررسی همبستگی معکوس معادل 49/0 وجود داشت (001/0 p< ).   نتیجه گیری: مسؤولین برپایی نماز در دانشگاه ها واعضای هیأت علمی با اقامه نماز به همراه دانشجویان می توانند به تسکین مشکلات روحی و خلقی و دانشجویان کمک نموده، علاوه بر کسب علم و دانش فرهنگ توسل به خداوند و انجام فرایض و واجبات دینی بموقع، اثربخشی تربیت همراه با آموزش را افزایش دهند.